Domy i mieszkania energooszczędne - czyli jakie?

Dom energooszczędny to taki, który cechuje się niższym, niż w przypadku tradycyjnego zapotrzebowaniem na ciepło – dzięki temu jest tańszy w eksploatacji, przyjazny dla człowieka i środowiska. Co sprawia, że lokum jest energooszczędne? I co w praktyce oznacza to dla nabywcy?

Energooszczędny dom z dopłatą

W pierwszym kwartale 2013 roku ruszą dopłaty NFOŚiGW dla nabywców zainteresowanych mieszkaniem w budynkach o niskim zużyciu energii. O dofinansowanie mogą ubiegać się osoby planujące budowę domu lub zakup lokum - domu lub mieszkania od dewelopera. Dopłaty do domów jednorodzinnych będą dotyczyły dwóch kategorii energetycznych: domów pasywnych o zapotrzebowaniu na energię do ogrzewania (EUco) na poziomie 15kWh/(m2rok) – tu dotacja ma wynosić 50 tys. zł brutto oraz domów energooszczędnych, dla których EUco będzie wynosić ? 40kWh/(m2rok) – z dopłatą 30 tyś. zł brutto. Dotacje w przypadku mieszkań będą nieco mniejsze - odpowiednio 16 i 11 tys. zł. Dowiedz się więcej - dopłaty do domów energooszczędnych. Przed podjęciem ostatecznej decyzji o kredycie hipotecznym z rzeczoną dopłatą warto jednak sprawdzić - co dla nabywcy oznacza fakt, że jego przyszły dom będzie energooszczędny?

Czym jest dom energooszczędny?

Dom energooszczędny to budynek, który poprzez zastosowane rozwiązania projektowe i techniczne może być eksploatowany przy mniejszym, niż w przypadku tradycyjnego budownictwa, zużyciu energii - zwłaszcza termicznej - przeznaczonej do ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej. Jednocześnie dom taki zapewnia swoim mieszkańcom komfortowe warunki do życia.

Uzyskanie standardu NF40 (dla domu energooszczędnego) lub NF15 (dla domu pasywnego) zmusza inwestorów do wprowadzenia kompleksowych zmian w wymaganiach dotyczących izolacyjność cieplnej przegród zewnętrznych, rodzaju systemu wentylacji oraz szczelności powietrznej domu. W jaki sposób można to osiągnąć?

Odpowiednia izolacja termiczna

Jednym z najistotniejszych elementów jest odpowiednia izolacja termiczna budynku i ograniczanie strat ciepła. W przypadku budynków jednorodzinnych największy udział w stratach ciepła mają okna zewnętrzne, wentylacja, ściany zewnętrzne i dach. Konieczna jest izolacja cieplna okien, drzwi balkonowych i zewnętrznych, ścian, dachów, stropów, stropodachów oraz podłóg na gruncie. Oznacza to również, że dom energooszczędny powinien mieć zwartą bryłę, wykształconą w sposób eliminujący mostki termiczne - tłumaczy Henryk Świtowski z Pro-Eco Invest, firmy, która realizuje osiedle domów energooszczędnych „Dom dla Każdego” w Michałowicach i Niepołomicach pod Krakowem. Dzięki odpowiednio zaprojektowanej bryle i odpowiednim dociepleniu budynku współczynnik przenikania ciepła w najmniej korzystnym miejscu ściany zewnętrznej może wynieść ok. 0,07 W/m2K – dodaje. Im bardziej zwarta bryła budynku, bez dużej ilości lukarn, wykuszy i balkonów tym również łatwiejszy etap wykonawczy i mniejsze koszty budowy.

Ważny jest także materiał, z którego dom jest wykonany, coraz częściej wykorzystuje się beton komórkowy, cegłę silikatową, technologię szkieletową bądź elementy prefabrykowane.

Rekuperatory, pompy ciepła - rozwiązania dla energooszczędnych

Inwestorzy, którym zależy na uzyskaniu jak najmniejszego poziomu zużywania energii w trakcie eksploatacji domu lub mieszkania stosują szereg innowacyjnych rozwiązań technologicznych - najczęściej rekuperatory, kolektory słoneczne czy pompy ciepła. Tzw. zielone źródła energii pozwalają im zużywać ok. 70 proc. mniej energii niż w domach budowanych w technologii tradycyjnej.

Pompy ciepła to urządzenia, które umożliwiają ogrzewanie pomieszczeń i wody przy wykorzystaniu ciepła pobranego z otoczenia - z gruntu, wody lub powietrza. Dzięki takiej pompie, w sposób ekonomiczny wytwarzają ciepło. Urządzenie nadaje się zarówno do obiektów nowych, jak i modernizowanych, ponieważ można je bez przeszkód łączyć z istniejącymi już systemami grzewczymi.

Uzyskanie standardu domu energooszczędnego lub pasywnego będzie wymagało również ograniczenia zapotrzebowania na energię potrzebną do ogrzania nawiewanego powietrza zewnętrznego. W domach o niższym zużyciu energii zastępuje się więc wentylację grawitacyjną - wentylacją mechaniczną nawiewno - wywiewną. System taki składa się z dwóch wentylatorów - nawiewnego i wywiewnego. Powietrze zewnętrzne dostaje się do środka głównym kanałem wentylacyjnym, a mniejsze przewody rozprowadzają powietrze do poszczególnych pomieszczeń. Powietrze zużyte usuwane jest kanałem zbiorczym, który znajduje się na zewnątrz budynku.

W systemach wentylacyjnych stosuje się rekuperatory, czyli instalacje umożliwiające odzyskiwanie ciepła z powietrza wywiewanego na zewnątrz budynku oraz ciągłą wymianę powietrza – co niesie za sobą kolejne plusy. System wentylacji mechanicznej z rekuperacją powietrza współpracującego z pompą ciepła typu powietrze – woda zapewnia nie tylko ekonomiczne ogrzewanie zimą, ale również komfortowe chłodzenie pomieszczeń latem. Wszystkie te rozwiązania zapewniają duże oszczędności w późniejszej eksploatacji budynku.– dodaje Henryk Świtowski. Taka wentylacja zapewnia również doskonały mikroklimat wnętrz bez względu na warunki atmosferyczne - dzięki filtracji powietrza uwalnia mieszkańców od wszelkich alergenów.

Właściwe zorientowanie budynku i pomieszczeń

Sama izolacja i wentylacja nie wystarczy - dla uzyskania standardu domu energooszczędnego lub pasywnego ważne jest również właściwe zorientowanie budynku względem stron świata, staranne rozmieszczenie pomieszczeń w obiekcie oraz odpowiednie okna. Warto pomyśleć o tym, by pomieszczenia typu: spiżarnia, garderoba, łazienka znalazły się po stronie północnej, natomiast sypialnia, salon - po stronie południowej Dzięki temu, przy zastosowaniu dużych okien po stronie nasłonecznionej - zminimalizujemy straty ciepła i będziemy w stanie zmniejszyć zużycie energii nawet o kilkanaście procent. Zapotrzebowanie na ciepło zwiększa również wysokość pomieszczeń - lepiej, by kondygnacje „ciepłych domów” były jak najniższe, ale z zachowaniem minimalnych wysokości gwarantujących komfort.

Tanie w budowie, tanie w eksploatacji

W Polsce do tej pory barierą była cena rozwiązań energooszczędnych. Dopłaty NFOŚiGW oraz stosowanie nowoczesnych technologii spowodują, że domy energooszczędne staną się tańsze w budowie, a przez to bardziej dostępne.